Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Sayın Mevlüt Çavuşoğlu’nun daveti üzerine Azerbaycan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Sayın Ceyhun Bayramov ile Bakanlar Kurulu Başkan Vekili Türkmenistan Dışişleri Rashid Meredov (bundan böyle Taraflar) Beşinci üç taraflı dışişleri bakanları toplantısı yapıldı.
26 Mayıs 2014’te Bakü’de, 29 Ocak 2015’te Aşkabat’ta, 28 Ağustos 2015’te Antalya’da ve 19 Temmuz 2017’de Bakü’de yapılan Üçlü Toplantılarda kabul edilen Dışişleri Bakanlarının ortak beyanlarını onayladılar.
Katılımcı Devletlerin uluslararası kabul görmüş sınırları içindeki egemenliğine ve toprak bütünlüğüne karşılıklı saygılarını ve kesin desteklerini yeniden teyit ettiler.
Kapsamlı bir barış, istikrar ve ortak refah alanı yaratılmasına ilişkin görüşlerini vurguladılar ve çok taraflı işbirliği olanaklarını genişletmek için Türkmenistan-Türkiye-Azerbaycan üçlü mekanizmasının kullanılması gerektiği konusunda anlaştılar.
Türkiye Cumhuriyeti, Azerbaycan Cumhuriyeti ve Türkmenistan arasında Birleşmiş Milletler, İslam İşbirliği Teşkilatı, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatı (UNESCO), Türk Konseyi, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT), Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) ve diğer ilgili bölgesel ve uluslararası kuruluşların yanı sıra Asya’da İstanbul’un Kalbi Süreci gibi forumlar, işbirliğinin sürdürülmesinin önemini vurguladı.
Terörizme, ayrılıkçılığa, aşırılığa ve ayrımcılığın tüm biçimleri ve tezahürlerine, uluslararası organize suçlara ve uyuşturucu kaçakçılığına ve bunların öncüllerine, silah ve insan ticaretine, kültürel ve tarihi mirasa karşı suçlara, siber suçlara ve yasadışı göçün her türlü tezahürüne karşı işbirliğinin daha da güçlendirilmesi, .
Bu bağlamda, İslam İşbirliği Teşkilatı’nın 15 Mart’ı “İslamofobiye Karşı Uluslararası Dayanışma Günü” olarak işaretleme kararının önemini vurguladılar ve bu konudaki tüm uluslararası çabaları desteklemeyi kabul ettiler.
Türkmenistan’da düzenlenecek devlet başkanları üçlü zirvesinin önemini vurguladılar.
Üç taraflı ekonomik işbirliğinin ve katılımcı devletler arasındaki ekonomik işbirliğinin yasal çerçevesinin güçlendirilmesinin önemini belirtmişlerdir.
Ticaret ve ekonomik işbirliğini güçlendirmek, yatırım ve ticareti teşvik etmek için mevcut potansiyeli kullanmak ve gümrük, enerji, ulaşım, telekomünikasyon, sanayi, tarım bilimi, eğitim, kültür, turizm ve çevre koruma alanlarında ortak projeler ve programlar uygulamak. geliştirme.
Üç ülkenin küçük ve orta ölçekli işletmeleri arasındaki mevcut işbirliğini sürdürmenin önemine değindiler.
Koronavirüs aşılarının imkânları dahilinde karşılıklı tıbbi yardımla sağlanması da dahil olmak üzere Covid-19 salgınına karşı mücadelede dayanışmalarını sürdürmeye ve güçlendirmeye karar verdiler.
Covid-19 salgınının özellikle uluslararası seyahat, ticaret ve ulaşım alanlarında olumsuz etkilerini azaltmak için pandemiyi önleme ve sosyal ve ekonomik faaliyetler üzerindeki etkisini yönetmede işbirliği ve koordinasyona olan bağlılıklarını yeniden teyit etti;
Ulaşım altyapısının geliştirilmesi ve transit kapasitesinin artırılması ile ilgili yeni projelerin uygulanması için işbirliğinin daha da güçlendirilmesinin önemini vurguladılar.
Doğu-Batı Trans-Hazar Ulaşım Koridoru da dahil olmak üzere ülkelerin transit potansiyelini güçlendirmek için gösterilen önemli çabalara dikkat çekmişler ve Türkmenbaşı (Türkmenistan) ve Alat (Azerbaycan) limanları arasında etkili deniz taşımacılığının önemini vurgulamışlardır.
Bakü-Tiflis-Kars (BTK) Demiryolu projesinin, modern İpek Yolu’nun bir parçası olarak Asya ve Avrupa arasında rekabetçi ulaşımı kolaylaştırmadaki kilit rolünü vurguladılar ve BTK Demiryolu yolcu taşımacılığı hazırlıklarını memnuniyetle karşıladılar.
Ulaşımı kolaylaştırma ve transit yoluyla ticari ilişkileri geliştirmeyi amaçlayan ve bölgesel ilişkilerin yeni bir boyutunu temsil eden Transit ve Taşımacılık İşbirliği Anlaşması’nın (Lapis Lazuli) yürürlüğe girmesini memnuniyetle karşıladılar.
Mevcut altyapıyı modernize etmenin ve bölgesel ulaşım ve ticaretin gelişmesi için uygun koşullar yaratmanın önemini vurguladılar.
Altyapı projelerinin Hazar bölgesinin refah ve istikrarına katkısı göz önüne alındığında, ulaşım ve enerji alanlarında bölgesel bağlantıyı sağlamak için işbirliğini genişletmenin önemini vurguladılar.
Üç ülke arasındaki enerji ortaklığının önemini vurguladılar ve Azerbaycan’dan doğalgaz ve Türkmenistan’dan Türkiye’ye ve Avrupa’nın geri kalanına enerji kaynaklarının artırılmasını amaçlayan enerji projelerine verdikleri desteği tazelediler.
Azerbaycan ve Türkmenistan, Hazar Denizi’ndeki sözde “Dostluk” hidrokarbon sahasının ortak araştırılması ve geliştirilmesi için bir Memorandum imzalanmasını memnuniyetle karşıladılar. Bu bağlamda, Türkiye’nin ve Avrupa’nın geri kalanının enerji güvenliğini artırmak, ayrıca Azerbaycan ve Türkmenistan’ın ekonomik kalkınmasına ve refahına katkıda bulunmak için hidrokarbon kaynaklarının geliştirilmesi ve tedarikine yönelik ortak projeler geliştirmeye hazır olduklarını ifade ettiler.
Üç ülkenin ortak mirasına dayalı olarak eğitim, bilim, kültür ve diğer insani alanlarda gelecekteki işbirliğini geliştirmenin önemini vurguladılar.
Bölgesel ve küresel konularda siyasi diyalog, sürdürülebilir işbirliği ve koordinasyon için düzenli üçlü toplantılar düzenlemenin önemini vurguladılar.
Bir sonraki görüşmeyi Türkmenistan’da yapmayı kabul ettiler.
